ਪਾਠ-8 ਸਾਰਾ ਜੱਗ ਜਿੱਤਿਆ ਨਹੀਂ' ਜਾਂਦਾ (ਲੇਖਕ-ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਤਾਸ਼ਾ ਕੋਹਲੀ)
1. ਪ੍ਰਸ਼ਨ/ਉੱਤਰ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉ. ਕੁੜੀਆਂ, ਕਿਸਾਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ
ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਕਿਉ' ਹੱਸੀਆਂ ਸਨ?
ਉੱਤਰ: ਕੁੜੀਆਂ ਕਿਸਾਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਖੋਤੇ ਉੱਤੇ ਸਵਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਖੋਤੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਤੁਰਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਹੱਸੀਆਂ ਸਨ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਅ. ਪਿਤਾ ਤੇ ਪੁੱਤਰ
ਨੇ ਖੋਤੇ ਨੂੰ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਕਿਉ' ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ?
ਉੱਤਰ: ਪਿਤਾ ਤੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਖੋਤੇ ਉੱਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਏ ਦੇਖ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟੀਕਾ-ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੋਤੇ ਨੂੰ ਮੋਢਿਆਂ ਉੱਤੇ ਚੁੱਕ ਲਿਆ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ: e ਦਰਿਆ
ਦੇ puL 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਕੀ ਵਾਪਰਿਆ?
ਉੱਤਰ:
ਪਿਓ-ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਖੋਤਾ ਚੁੱਕੀ ਦਰਿਆ ਦੇ ਪੁਲ ਉੱਤੋਂ lMGidAW
ਦੇਖ ਲੋਕ ਹੱਸਣ ਲੱਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੌਲੇ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਕੇ ਖੌਤੇ ਨੇ ਹਿੱਲ-ਜੁਲ ਕੀਤੀ,
ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੋਂ ਡਾਂਗ ਖਿਸਕ ਗਈ ਤੇ ਖੋਤਾ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਡਿਗ ਕੇ ਰੁੜ੍ਹ ਗਿਆ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸ. ਪਿਓ-ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਿਉ' ਹੋਇਆ?
ਉੱਤਰ: ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਪਿਓ-ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹ. ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋ' ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ
ਹੈ?
ਉੱਤਰ: ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ'
ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀ'
ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
2. ਹੇਠ ਲਿਖੇ SbdW ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋ:
1. ਸਵਾਰੀ
(ਕਿਸੇ ਵਾਹਨ
`ਤੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ)
- ਪਿਓ-ਪੁੱਤ ਨੇ ਗਧੇ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕੀਤੀ।
2.
ਤਰਸ
(ਰਹਿਮ)
- ਸਾਨੂੰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਤਰਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
3.
ਆਜੜੀ
(ਭੇਡਾਂ ਚਾਰਨ ਵਾਲ਼ਾ)
- ਆਜੜੀ ਬੀੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਭੇਡਾਂ ਚਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
4. SrimMdw
(Srmswr)
- ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਗ਼ਲਤੀ ਫੜੀ ਗਈ ਤਾਂ SrimMdw
ਹੋ ਗਿਆ।
5.
ਹੱਟਾ-ਕੱਟਾ
(ਤਕੜੇ ਸਰੀਰ ਵਾਲ਼ਾ)
- ਪਹਿਲਵਾਨ ਹੱਟੇ-ਕੱਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
3. ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ:
ਮਲੂਕ:- nwzk, ਕੋਮਲ
idRS:- nzwrw
ਤਰਕੀਬ:-
ਢੰਗ,
ਤਰੀਕਾ
prySwn:-
ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ
ਇਨਸਾਨੀਅਤ:- ਮਨੁੱਖਤਾ,
ਮਾਨਵਤਾ
ਬਹਿਕਾਵਾ:- ਝਾਂਸੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ
4. ਹੇਠ ਲਿਖੇ Sbd ਕਿਸ ਨੇ, ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਹੇ:
(ਉ)“ਦੇਖੋ ਬੁੱਢੇ
ਦੀ ਅਕਲ ਨੂੰ- ਮਲੂਕ ਜਿਹਾ ਬੱਚਾ
ਭੱਜ-ਭੱਜ ਸਾਹੋ-ਸਾਹ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਆਪ ਨਵਾਬ ਬਣਿਆ
ਖੋਤੇ `ਤੇ ਸਵਾਰ
ਹੋਇਆ ਬੈਠਾ ਹੈ। ”
ਉੱਤਰ: ਦੋ ਆਜੜੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬੁੱਢੇ ਬਾਰੇ ਕਹੇ।
(ਅ) “ਦੇਖੋ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਹੱਟਾ-ਕੱਟਾ। ਆਪ ਖੋਤੇ
`ਤੇ ਚੜਿਆ ਬੈਠਾ
ਹੈ ਤੇ ਬੁੱਢਾ
ਪਿਓ ਲੱਤਾਂ
ਘਸੀਟਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ
ਨੂੰ ਮਾਂ-ਪਿਓ ਦਾ ਰਤਾ ਧਿਆਨ
ਨਹੀਂ।”
ਉੱਤਰ: ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮੁੰਡੇ ਬਾਰੇ ਕਹੇ ।
5. ਵਿਆਕਰਨ:
ਜਿਹੜਾ Sbd ਨਾਂਵ ਦੀ ਥਾਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ,
ਉਸ ਨੂੰ ਪੜਨਾਂਵ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,
ਜਿਵੇਂ':
ਮੈਂ,
ਤੂੰ,
ਅਸੀਂ,
ਤੁਸੀਂ,
ਉਹ,
ਕਈ,
ਅਹੁ,
ਕੌਣ।
ਪੜਨਾਂਵ ਦੀਆਂ 6 ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ:
1. ਪੁਰਖ-ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
2. ਨਿੱਜ-ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
3. inScyvwck ਪੜਨਾਂਵ
4.
AinScyvwck
ਪੜਨਾਂਵ
5. sMbMD-ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
6. pRSn-ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
ਹੇਠ
ilKy ਲਕੀਰੇ Sbd ਪੜਨਾਂਵ
ਹਨ।
-
ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ Sihr ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਖੋਤੇ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।
- ਕੁੜੀਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੱਸ ਪਈਆਂ।
- ਤੂੰ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਖੋਤੇ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਜਾ।
-ਉਹ ਪਿਓ-ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਖੋਤੇ ਉੱਤੇ ਸਵਾਰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ- prySwn ਹੋਏ।
-ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਦੇਖਦਿਆਂ-ਦੇਖਦਿਆਂ Koqw ਪਾਣੀ ਦੇ ਤੇਜ ਵਹਿਣ ਵਿੱਚ ਰੁੜ੍ਹ ਗਿਆ।
-
ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ^uS ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।
